Yer testleri, askeri ve sivil alanda kullanılan sistemler veya bu sistemlere ait alt bileşenlerin ilgili standartlar doğrultusunda performanslarının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmektedir. Yer Testleri Birimi, bu faaliyetleri gerçekleştirebilmek amacıyla kendi içerisinde farklı disiplinlerde çalışmaktadır. Bu disiplinler; Enerjik Ürünler Testleri Altyapısı, Roket Motoru Testleri Altyapısı, Deniz Testleri Altyapısı ve EOD Altyapısı olmak üzere 4 farklı altyapı bünyesinde faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.
Bu testin amacı, harp başlıklarının yüksek sıcaklık, düşük sıcaklık ve/veya ortam sıcaklığı şartlarındaki etkinliklerinin doğrulanması ve raporlanmasıdır. Testler sırasında aşağıda belirtilen ölçüm hizmetleri verilmektedir.
- Ateşleme anının görüntülenmesi (Hızlı Kamera, Drone Kamera,
- Aksiyon Kamera, vb.) Patlama basıncının ölçülmesi
- Şok dalgası ortalama hızının ölçülmesi
- Parçacık hızının ve etkinliğinin ölçülmesi
- Delme etkinliğinin belirlenmesi
- Anlık meteorolojik değerlerin ölçülmesi
- Patlama sıcaklığının ölçülmesi
Şekil 1. Harp Başlığı Etkinlik Testi
Şekil 2. Harp Başlığı Etkinlik Test Düzeneği – I
Şekil 3. Harp Başlığı Etkinlik Test Düzeneği – II
Şekil 4. Delme Etkinliği Testi
Mühimmatın yaşam döngüsü boyunca karşılaşabileceği tehditlerin benzetimi amacıyla, aşağıda belirtilen duyarsız mühimmat testleri icra edilmektedir. Bu testler ile mühimmatın duyarsızlık seviyesi, AOP – 39 standardı referans alınarak belirlenmektedir.
2.1. Hızlı Isıtma Testi
Bu test, yangın tehdidine maruz kalan mühimmatın duyarsızlık seviyesini belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Söz konusu test, AOP – 4240 standardı Metot – 1 ve Metot – 2’ye uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Şekil 5. Hızlı Isıtma Testi
2.2. Mermi Çarpması
Bu test, 12.7mm zırh delici mermi tehdidine maruz kalan mühimmatın duyarsızlık seviyesini belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Söz konusu test, AOP – 4241 standardı Metot – 2’ye uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Şekil 6. Mermi Çarpması Test Düzeneği
2.3. Sempatik Reaksiyon Testi
Sempatik Reaksiyon Testi, bir mühimmatın yakınına yerleştirilen diğer bir mühimmatın infilak ettirilmesi nedeni ile vereceği tepkinin belirlenmesi amacıyla yapılır. Test, AOP – 4396 standardına uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
2.4. Yavaş Isıtma Testi
Bu test, yavaşça ısınan bir sıcaklık kaynağına maruz bırakılan mühimmatın duyarsızlık seviyesini belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Söz konusu test, AOP – 4382 standardı Metot – 1’e uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Şekil 7. Yavaş Isıtma Testi Test Düzeneği
EOD (İng. Explosive Ordnance Disposal) uzmanlarımız tarafından sağlanan hizmetler aşağıda verilmiştir.
- Mühimmatların ateşlenmesi ve imha edilmesi
- Test isterleri kapsamında ateşleme zincirinin hazırlanması
- Gereken durumlarda, mühimmatın emniyete alınması
Geliştirme ve doğrulama çalışmaları kapsamında, patlayıcı karakterizasyonun belirlenmesi amacıyla aşağıda belirtilen hizmetler verilmektedir.
- Yansıma basıncının ölçülmesi
- Kapalı alan patlama sıcaklığı ölçülmesi
- İnfilak hızının ölçülmesi
- Şok hassasiyetinin ölçülmesi (STANAG 4488)
Hareketli veya sabit bir platformdan atılan mühimmatın (topçu mühimmatı, füze, roket, vb.); platformdan ayrılması ile başlayıp yörünge hareketinin tamamlamasına kadar geçen süre boyunca toplanan uçuş verileri aşağıda verilmiştir.
- Orta/Yüksek irtifa meteorolojik verileri
- Mühimmatın ilk hız ölçümü (v0)
- Mühimmata ait yörünge takip parametreleri
- Vuruş noktasının hassas koordinatı
- Platformdan ayrılış anının hızlı kamera ile görüntülenmesi
Şekil 12. Balistik Atış Testi
Uçaktan kara ve deniz platformlarına gerçekleştirilen atışlarda, farklı görüntüleme cihazları ile vuruş anına ait görüntüler elde edilmektedir. Bu atışlarda vuruş noktası hassas GPS koordinat ölçümü gerçekleştirilmektedir. Ek olarak, vuruş hızı ve vuruş açısı bilgileri çıkarılabilmektedir. Kullanılan görüntüleme cihazları aşağıda verilmiştir.
- Hızlı Kamera
- Video Kamera
- Aksiyon Kamera
- Drone Kamera (3000 fps’ye (Ing. frame per second) kadar)
- 360o Kamera
Şekil 13. Hızlı Kamera Ekran Görüntüleri – I
Şekil 14. Hızlı Kamera Ekran Görüntüsü – II
Bu testin amacı, katı yakıtlı roket motorlarının ateşleme esnasındaki performansını belirlemektir. TÜBİTAK SAGE Roket Motoru Test Rampasında, 50 ila 600 mm çaplarda ve 3 metreye kadar uzunluğa sahip katı yakıtlı roket motorları, -60 °C ila + 100 °C arasındaki ortam koşullarında şartlandırılıp test edilebilmektedir. Testlerde aşağıda verilen ölçümler ve görüntüleme faaliyetleri yapılabilmektedir.
- Roket Motoru İç Basıncı
- Eksenel ve Yanal Kuvvet
- Roket Motoru Yüzey Sıcaklığı
- Titreşim ve Şok
- Gerinim
- Ateşleme Akımı
- Yüksek Hızlı Kamera
- Video Kamera
- Drone Kamera
- 360° Kamera
Şekil 15. Roket Motoru Statik Ateşleme Testi - I
Şekil 16. Roket Motoru Statik Ateşleme Testi - II
Bu testin amacı; uçak üzerine entegrasyonu gerçekleştirilen mühimmatın veya sistemin, uçak ile arasında oluşabilecek elektromanyetik etkileşimlerinin MIL-STD-464C standardına göre incelenmesi ve raporlanmasıdır.